Stop the Pounding Heart
- long
- 98'
- English spoken
Dat zie je niet vaak: diep-religieuze ouders in het Diepe Zuiden van Amerika, die hun kinderen niet met een klap met de Bijbel, maar met liefde en overtuigingskracht op het rechte pad proberen te houden. Maar ook dan kan een dochter gaan twijfelen.
Er is iets voor te zeggen om onvoorbereid naar Stop the Pounding Heart te kijken. De film verandert, als je er meer over weet. Ik zou zeggen: hij wordt beter. Maar als je vanaf nul je eigen mening over Stop the Pounding Heart wil vormen, stop je hier met lezen. Maar kom dan na afloop nog even terug.
Mooi. De film gezien. Ook de aftiteling? Dan zag je dat regisseur Roberto Minervini het scenario schreef en dat iedereen dezelfde naam had als zijn personage.
Dan is mijn vraag: was dit een documentaire?
Ik begon pas vijf minuten voor het einde te denken: is dit misschien helemaal een documentaire? Want dat de achtergrond – de setting – en de filmstijl documentair waren, was duidelijk. Die hele wereld van het bull riding en de markt waarop de reli-familie haar geitenproducten verkoopt, waren niet in scène gezet.
Maar zo’n losse, meelopende camera en geïmproviseerde dialogen is ook een bekende speelfilmstijl. Een stijl die zich goed leent om, à la een documentaire, een gezin en een gemeenschap mee te leren kennen. In dit geval: een religieus-conservatief, ruraal Texaans gezin, met kinderen die thuis worden geschoold, onder andere in het belang van een maagdelijk en eenmalig huwelijk.
Voor een speelfilm was die stijl dus logisch, net als het meepikken van documentaire gebeurtenissen op de achtergrond. Bovendien: voor een documentaire is het camerawerk van Stop the Pounding Heart net te mooi en te glad; hij is te vaak aanwezig op precies de cruciale momenten. De film is niet onaf genoeg om een documentaire te zijn – een documentairemaker heeft nooit alles. Zou ik zeggen.
En toch. Tegen het einde begon ik te twijfelen. Vooral vanwege het, wat mij betreft, sterkste punt van Stop the Pounding Heart: hoe weinig drama er is. De conflicten komen niet of nauwelijks tot uitbarsting. De orthodoxe ouders zijn warm en aardig – en de macho’s stierenrijders doen vriendelijk tegen vrouwen, vechten niet en zijn niet bezopen. De twee geweldige monologen van de moeder, die haar twijfelende oudste dochter probeert te overtuigen van de waardeloze fun van dating en de waardevolle commitment van huwelijk, zijn weliswaar dogmatisch, maar liefdevol, niet dreigend. De spanning is feitelijk minimaal – wat ongebruikelijk is voor een speelfilm – maar fascinerend, omdat hij exact en geloofwaardig is. Eerder als een documentaire.
Stop the Pounding Heart won de Prijs voor Beste Documentaire op het filmfestival van San Francisco, het Leipzig DOK Festival en bij de David de Donatello Awards (de Italiaanse Oscars). Stop the Pounding Heart was ook genomineerd voor de Prijs voor Beste Speelfilm op het Geneefse filmfestival Tous Écrans en het Little Rock Film Festival in Arkansas.
Nou jij weer.
Het zit zo. Regisseur Minervini had geen scenario, alleen een idee: een meisje, dat twijfelt aan haar ouders’ christelijke ideeën over het huwelijk. Hij kende deze familie al enkele jaren en bracht hen in contact met de familie van de jongen, voor wie het meisje in het verhaal enige gevoelens lijkt te koesteren.
Binnen dat heel algemene idee liet hij de familieleden verder grotendeels zelf de scènes en dialogen invullen. Ook keek Minervini nooit tussendoor opnames terug, zodat hij niet in de verleiding kwam om zijn personages te veel richting een dramatische plot te sturen. Zij handelden, hij volgde en nam op.
Documentaire? Niet helemaal. Speelfilm? Ook niet helemaal. Een ‘hybride’, zegt Minervini. Waarbij hij zweert dat hij de mensen die hij filmt recht heeft gedaan.
KEES Driessen