The Higher Force
- long
- 80'
- English subtitles
Het is niet gemakkelijk een gangster te zijn in IJsland. Zoals Egill M. Arnarsson opmerkt in de Iceland Review: ‘Een van de taglines van de film, “Almost a Gangster Film”, is op een sarcastische manier toepasselijk omdat er, tot voor kort, geen gangsters waren in IJsland.’

Met ‘tot voor kort’ doelt Arnarsson (ik kan geen genoeg krijgen van die IJslandse namen) wellicht op het Icesave-schandaal. De gangsters in The Higher Force zijn van het klassiekere soort – een van de belangrijkste bijrollen wordt gespeeld door de Amerikaan Michael Imperioli, bekend van The Sopranos. Hij was ook coproducent, dus hij geloofde echt in de film. Wat best bijzonder is, want laten we wel wezen: er wonen maar 300 duizend mensen in IJsland, dus het is een beetje alsof Imperioli zich stort op een film uit Utrecht. En dan hebben ze in IJsland ook nog Björk en Mugison.
Er zit ook misschien wel een verband tussen The Higher Force en The Sopranos, in de meelijwekkende doorzichtigheid van de gangsters. Maar in IJsland is het allemaal wat kleinschaliger en onschuldiger. Ze zijn gewapend met golfclubs, niet met geweren. Zoals een gangster geschokt opmerkt: ‘You don’t kill people in Iceland!’ Dat zou ‘ze death of ze human person’ zijn – let op het subtiele Duitse accent, want internationaal zijn ze wel, die IJslanders. Met zulke opmerkingen is The Higher Force voor een deel een komedie, maar wel met tragische en melancholische lagen.
Onze held David is een kleine gangster en een enorme loser. Hij is niet lang, heeft een baardje, een buik en een mopsneus. Hij wil eigenlijk schrijver worden. Hij wordt voor geen meter serieus genomen door zijn collega’s – hoe weinig die zelf ook maar voorstellen. Als hij op ze staat te wachten, stoppen ze net te laat met de auto. Als er overlegd wordt, moet hij buiten staan. Zijn enige zelfvertrouwen ontleent David aan The Higher Force, een Chinese kungfu-reeks die hij al sinds zijn jeugd bekijkt (‘Almost a kung fu film’ was de andere tagline van de film). Maar als een andere gangster op hem af rent, ziet de kungfu-houding die hij aanneemt er gênant uit. En het helpt ook niet.
David is iemand die adviezen nodig heeft. Adviezen van de kungfu-meester, adviezen van zijn collega’s: ‘Assumption is the motherfucker of all fuck-ups’ en ‘Don’t look into the box until you know exactly what is inside.’ Zijn vriendin commandeert hem in een huis dat volhangt met roze – daar had hij kennelijk ook al niets over te zeggen. Dus als zijn nieuwe bovenbuurman, een leraar, hem de les begint te leren, besluit hij daarin mee te gaan. Het levert hem een idee op, hernieuwd zelfvertrouwen, een minder bedremmelde houding die zich ontwikkelt tot een attitude en zelfs status bij zijn collega’s. Nu kan hij eindelijk zeggen wat er moet gebeuren.
Dat kan natuurlijk niet goed gaan.
Kees Driessen