Above Us Only Sky
- long
- 88'
- English subtitles
Wanneer ken je iemand echt? Wanneer je een paar jaar samenwoont, etentjes geeft voor vrienden en besluit met elkaar te verhuizen naar Marseille? Of wanneer je elkaar net hebt ontmoet en samen droomt over een toekomst met twee dochters?
Vorig jaar was op Pluk de Nacht de film Alle Anderen te zien, een ijzersterk Duits relatiedrama. En nu weer een interessante en sterk geacteerde observatie van de verhouding tussen twee mensen die veronderstellen elkaar goed te kennen. Wat zo fijn is aan in elk geval deze twee Duitse films: het is niet zo moeilijk je te identificeren met de karakters, omdat ze zo diepmenselijk zijn. Daarbij zien ze er ook nog eens uit als heel gewone mensen.
Neem Martha. Ze is allesbehalve een Hollywood-schoonheid – diepliggende ogen, een onregelmatig gezicht, een lichaam met vreemde verhoudingen, een grote bos schaamhaar, hoekige schouders. Haar man Paul is zo gewoon dat je, na drie scènes zonder hem, vergeten bent hoe hij er ookalweer uitzag. Het maakt ze sympathiek en dat is essentieel voor intieme drama’s als dit.
De twee wonen samen, met de vanzelfsprekendheid die er na jaren insluipt. Maar dan krijgt Paul een aanbieding om te gaan werken in Marseille, als neuroloog. Martha is enorm enthousiast en trots en regelt onmiddellijk de hele verhuizing. En dan blijkt dat ze haar man niet zo goed kent als ze had gedacht. Dat is een understatement, maar het zou een beetje jammer zijn om hier een van de verrassingen in de film weg te geven.
In ieder geval komt het erop neer dat Martha’s wereld(beeld) wankelt. En Sandra Hüller (eerder onder andere te zien in Requiem, en in een hoofdrol naast Dragan Bakema in Nanouk Leopolds Brownian Movement), die Martha speelt, laat dat met veel overtuiging zien. Ongeloof, ontkenning, woede, verdriet, irrationele gedachten, berusting – schijnbaar moeiteloos toont ze een heel palet aan herkenbare emoties en gedragingen.
De kunst zit ‘m in een blik, in een machteloos en moedeloos schouderophalen, in de manier waarop ze, na een onredelijke (maar gelet op de omstandigheden ook weer volstrekt logische) uitbarsting, met trillende mond en in de ogen een mengeling van vastberadenheid en zelfverwijt blijft zitten.
Het verhaal wordt naar het einde toe misschien iets minder sterk, met wat bijna sprookjesachtige plotwendingen en een dito ontknoping, maar dat is goed te vergeven. Sterker nog, het is een verademing om in de enorme vloedgolf aan relatie-ellende waarmee we in de arthouse-scene overspoeld worden, ons vast te kunnen klampen aan een boei met een lief lichtje erop. Een boei van Duitse makelij nog wel – die blijft voorlopig wel drijven.
Nicole Santé