Magnus

Een vader en een zoon beklimmen een ruïne. Een tafereel dat geen vragen oproept, want dat is wat vaders en zoons doen: samen dingen ondernemen. Maar de openingsscène van Magnus komt al snel in een ander licht te staan als we de zoon, Magnus, beter leren kennen. Het is misschien even wennen aan de lethargische maar tegelijk ook soms bijna pathetische houding van de jonge hoofdpersoon, die zijn dagen doorbrengt met het uitvoeren danwel uitstellen van zelfmoordpogingen.

Dat hij zich niet tot een stabiel karakter heeft ontwikkeld, laat zich verklaren uit de scènes uit zijn jeugd: de ‘audities’ voor vrouwelijk personeel in een sexclub, waar Magnus bij zit omdat zijn vader geen oppas heeft. De explosieve ruzies tussen, en de uiteindelijke scheiding van, zijn drank-, drugs- en machtszuchtige vader en zijn al even berekenende en losgeslagen moeder. Na een zoveelste zelfmoordpoging besluit vader dat hij Magnus onder zijn hoede zal nemen. Dat betekent dat hij gezellig met Magnus joints rookt en coke snuift. En dat hij – in een briljante scène – zijn zoon meeneemt naar de hoeren. Maar hij gaat ook gezellig met de jongen uit kamperen, om bij het vuur uiteraard totaal buiten zinnen te raken door genotsmiddelen.

Het zijn op zijn zachtst gezegd onbeholpen pogingen om zijn zoon een zekere zin in het leven aan te bieden. En ondanks zijn enorme lompheid, schaamteloze hedonisme en flagrante egoïsme weet de vader een zekere sympathie op te wekken, omdat het duidelijk is dat hij geen andere manieren van communiceren heeft. Magnus laat het zich aanleunen en houdt zich bezig met zijn dagelijkse bezweringen: ‘Als het nu gaat regenen, pleeg ik geen zelfmoord.’

Het is duidelijk: Magnus leeft op een tijdbom en het is niet de vraag of, maar wanneer deze afgaat. Regisseur Kadri Kõusaar verzon het verhaal niet zelf: het is gebaseerd op een waargebeurd drama in Estland. Dat geeft het toch al schrijnende karakter van de film nog een extra pijnlijke dimensie. Kõusaar maakte van het drama een realistisch ogende en bijna ‘kale’ film, die voor een belangrijk deel wordt gedragen door de vader van Magnus. Zijn acteren is indringend en naturel, hetgeen wordt verklaard door de wetenschap dat Mart Laisk zichzelf speelt – een feit dat je met terugwerkende kracht rillingen over de rug bezorgt.

De film werd vertoond op het International Filmfestival Rotterdam, maar is sindsdien niet meer te zien geweest. Dat hangt samen met een rechtszaak die nog altijd loopt in Estland: de echte moeder van de jongen uit het verhaal heeft de rechtbank zo ver gekregen dat de filmvertoning is verboden, waarmee door internationale wetgeving de film blijkbaar in heel Europa niet vertoond mag worden. Nog altijd wordt gepoogd het verbod ongedaan te laten maken.

Nicole Santé

Trailer