Let the Right One In

Voor die interpretatie is veel te zeggen. Bovenal is Let the Right One In een Zweedse jeugdfilm en zo hard en gruwelijk en angstig als die in al hun eerlijkheid en realisme kunnen zijn. De vampier is een meisje van twaalf. In elk geval: zo oud was Eli toen ze vampier werd en zo ziet ze er nog steeds uit. Eli is al heel lang twaalf.
Zij sluit, aarzelend, vriendschap met haar buurjongetje Oskar. Die is een mens van vlees en bloed maar wel wonderlijk wit, bijna doorschijnend. Dat vormt een prachtig contrast met haar zwarte ogen en zwarte haren. Maar verder is niks in het verhaal zwart-wit. Oskar wordt op school gepest en zou wel willen terugvechten (hij oefent verbeten met een mes op een boom), maar verstijft van angst als hij oog in oog staat met zijn kwelgeesten. Zijn ouders zijn gescheiden, zijn vader ziet hij weinig; vaak is hij alleen thuis. Het is zeer realistisch gefilmd en daardoor zeer pijnlijk; gepest worden in een Zweedse jeugdfilm is nog net iets erger dan gepest worden in een Nederlandse jeugdfilm. Het meisje heeft het ook niet gemakkelijk en het meest bijzondere aan Let the Right One In is dat haar problemen net zo serieus worden genomen als die van hem. Haar problemen worden niet in het absurde of belachelijke getrokken en worden niet minder erg omdat ze metafysische verzinsels zijn. Regisseur Tomas Alfredson (van wie Pluk in 2004 Four Shades of Brown vertoonde) lukt het om Eli’s behoefte aan bloed, haar vermogen enorme sprongen te maken en haar gevoeligheid voor zonlicht als kale feiten te presenteren, als dingen waar ze niet om heeft gevraagd maar waar ze wel mee moet om gaan. Zoals Oskar niet heeft gevraagd om de scheiding van zijn ouders of de pestkoppen op school.
Door het vampirisme serieus te nemen, betreedt Alfredson nieuw terrein. Opeens lijkt het logisch om naar Scandinavië te gaan – daar is het veel langer donker. Waarom stikt het daar niet van de vampiers? En als je iemand leegzuigt, heb je een lijk dat je moet zien te lozen – als je tenminste niet voortdurend wilt moeten verhuizen. Eli wordt bijgestaan door een schimmige volwassen man, die zonder passie of haat eenzame voorbijgangers vermoordt en leeg laat bloeden om haar te voeden.
Het wordt allemaal wonderbaarlijk mooi en rustig in beeld gebracht door de Nederlands-Zweedse cameraman Hoyte van Hoytema, die de gezichten en lijven van de twee kinderen streelt met zijn camera en zo een intieme, zelfs erotische spanning oproept. Alleen al voor die beelden moet je deze film gaan zien, maar het is het verhaal (gebaseerd op de gelijknamige Zweedse bestseller van John Ajvide Lindqvist) waarmee Let the Right One In vampierfilmgeschiedenis schrijft.

KEES Driessen