Finsterworld
- long
- 95'
- English subtitles
‘Er móét toch schoonheid en liefde in de wereld zijn?!’ bijt Franziska, de humeurige documentairemaakster, haar vriend toe aan de keukentafel. Net als de andere personages in de kleurrijke mozaïekfilm Finsterworld (of ‘duistere wereld’) zoekt zij naar meer. Meer liefde, meer betekenis en meer geluk – liefst in grote porties. Maar of ze het vindt?
De grafische roman Ghost World, over twee cynische tieners die zich too cool for school voelen, was de inspiratiebron voor regisseuse Frauke Finsterwalder (1975). Dat lieflijke Cat Stevensliedje en het warme zonlicht waarmee deze internationaal bekroonde film opent, zijn dus nadrukkelijk géén voorbodes van een zoet, kunstmatig happy end: net als in het ware leven vallen Finsterwalders personages vaker dan dat ze opstaan. Misschien een wat cynische blik van deze debutante, maar wel een eerlijke. Gelukkig één met mededogen. Want de broodnodige kleine momenten van geluk en tederheid houden haar verhaal draaglijk. Inderdaad … net als in het echte leven.
In vijf verhaallijnen volgen we naast de nukkige documentairemaakster Franziska en vriend Tom – met zijn voorliefde voor fur suits – ook een teruggetrokken man in het bos, een verwijfde pedicurist, een bejaarde vrouw in een verzorgingshuis, tieners op schoolreisje naar een concentratiekamp en een onuitstaanbaar echtpaar op terugreis van vakantie. Via toevallige ontmoetingen, vriendschappen en familierelaties zijn zij allen – for better or for worse – met elkaar verbonden, en om en om reizen wij steeds een stukje met hen mee.
Opvallend is het oog voor detail van regisseuse en scenariste Finsterwalder, zowel visueel als tekstueel. Van het zorgvuldig draperen van toiletpapier op een tankstationtoiletbril tot de rake en droogkomische dialogen. Door Finsterwalders observerende blik en nadrukkelijke empathie voor haar vrij bizarre personages doet haar scenario daarmee denken aan Anne Barnhoorns prachtige scenario voor De Ontmaagding van Eva van End uit 2012.
Ook de acteursregie is voortreffelijk. Met een indrukwekkende rol van Sandra Hüller als de documentairemaakster (we kennen haar nog uit Above Us Only Sky, die in 2011 Pluk de Nacht opende, en Nanouk Leopolds Brownian Movement) en veterane Corinna Harfouch als verwende echtgenote presenteert Finsterworld een ensemblecast om van te smullen. Het rijke productiedesign en het gestileerde camerawerk doen de rest. En je kijkt na het zien van Finsterworld nooit meer hetzelfde naar zelfgebakken koekjes met een geheim ingrediënt… dus je bent gewaarschuwd.
Ronald Simons