In Karl Markovics’ Superwelt spreekt hoofdpersonage Gabi plots met God, een gesprekspartner die haar leven volledig overhoop gooit. Voor zijn tweede speelfilm vroeg de Oostenrijkse acteur, scenarist en regisseur zich af: “Hoe zou het zijn om zelfs over God de leiding te hebben?”
Gabi (Ulrike Beimpold) heeft het soort leven waar je zelfs in je ergste nachtmerries niet over dromen wil: werken, schoonmaken, koken en weer werken; een eindeloze sleur in een typisch Oostenrijks dorpje. Superwelt toont haar leven als een onafgebroken cyclus van saaiheid. Totdat ze plots met God begint te spreken. Dat gooit natuurlijk alles op zijn kop. Wat is de zin van het leven? Hoe voelt het om mens te zijn? Waar kom ik vandaan en waar ga ik heen?
Het zijn vragen die Gabi al lang niet meer had gesteld, maar ineens zijn ze weer extreem relevant. “Mijn films gaan over die grote vragen”, vertelt regisseur Karl Markovics via Skype. “Maar ik ben erin geïnteresseerd der kleine Man met die vragen te laten worstelen. Kunst gaat te vaak over speciale, excentrieke personages die al vaardigheden en middelen hebben om met hen existentiële problemen om te gaan. Hoe is het voor het gewone volk om hier over na te denken? Zij veranderen tijdens dat proces namelijk net zoals iedereen.”
Als we die verandering ergens goed kunnen zien dan is het wel bij Gabi. Hoe sterker God (of misschien de illusie van God?) haar leven overneemt, hoe sterker Gabi zich afzet tegen haar beperkende bestaan. Ze slaat zich los van haar man, haar luie, afhankelijke kind en de anonieme hypermarché, waar ze dagen achter de kassa verslijt. “Het ergste om te doen in het leven is stil te blijven zitten op één plek omdat het veilig is. Dat is de dood voor het sterven. Daar geloof ik in.”
En naar die geloofsovertuiging heeft Markovics zijn leven ingericht. Ooit begonnen als theateracteur is hij nu gegroeid tot succesvol acteur in Amerika, Duitsland en Oostenrijk. Met Superwelt heeft hij inmiddels een tweede eigen speelfilm op zijn eigen naam staan. “Verandering is de energie van mijn leven”, zegt hij over zijn gevarieerde carrière. “Ik zoek altijd naar dingen die ik nog niet gedaan heb, rollen, personages of verhalen die ik nog nooit vertolkt heb. Verandering is het meest belangrijk voor ons, omdat we er nieuwe invalshoeken van krijgen. Het brengt ons in situaties die ons dwingen om over onszelf na te denken.”
Superwelt is ook ontstaan nadat Markovics goed over zichzelf en zijn relatie met God nadacht. “Ik kan niet zeggen dat ik een Christen ben, maar tegelijkertijd wens ik wel dat er een God in deze wereld zou zijn. De reden dat ik deze film wilde maken is omdat ik zou willen dat God echt zo zou kunnen zijn. Dat hij echt een dialoog zou kunnen hebben met een mens.”
Het gevoel van een goddelijke aanwezigheid heeft Markovics ook in het beeld van Superwelt doorgevoerd. Er zitten spectaculaire weidse shots in de film die een haast goddelijke beeld geven van het troosteloze Oostenrijkse dorpje waar Gabi woont en werkt. Een beetje alsof Markovics bij gebrek aan beter dus maar zelf God aan het spelen was? “Als schrijver en regisseur creëer je iets vanuit je eigen wereld en verbeelding. Daarom vroeg ik mij eerder af: Hoe zou het zijn om zelfs over God de leiding te hebben?”
Als dat geen regisseur met een visie is…