Hoe heb ik je voor lief genomen? Wat staat mijn succes in de weg? Zomaar een paar vragen die langs zouden kunnen komen tijdens het interactieve event The {} And. “Er zijn zo veel vragen die je in een relatie nooit zal stellen, en toch enorm de moeite van het stellen waard zijn”, zegt Nathan Philips, die het project samen met Topaz Adizes ontwikkelde.

Related movies

Het is lastig grip te krijgen op wat de makers van The {} And vanavond precies gaan doen, en dat houden ze ook graag een verrassing. “De live performance is een soort interactief sociaal experiment waarin we met het publiek het labyrint van de menselijke intimiteit induiken”, zegt Adizes, oprichter van het collectief The Skin Deep waar The {} And uit voortkomt. Als het aan de makers ligt, vertellen ze er verder niets over. Adizes: “Zeg maar gewoon dat iedereen in het publiek gaat scoren vanavond, dan komen ze meestal wel.”

Maar we graven toch even iets verder. Aan de basis van de avond ligt een interactieve documentaire die bestaat uit in totaal 412 fragmenten waarin je allerhande koppels hun relatie ziet bespreken aan de hand van een reeks confronterende vragen. Door de antwoorden te formuleren, moeten deze mensen opnieuw over zichzelf en hun relatie nadenken, en het resultaat is veelal: compassie, een dieper begrip voor elkaar en meer liefde. Philips: “De vragen zijn uitdagend en tegendraads, bedoeld om een gesprek op gang te brengen in plaats van een simpel antwoord te krijgen.” Adizes vult aan: “Ze zijn zo gesteld, dat ze neigen naar conflict. Een gesprek wordt immers altijd interessanter als er iets op het spel staat.”

Hoe gingen de makers te werk om deze koppels op hun gemak te stellen tijdens de opnames? Philips lacht: “Topaz is gewoon een heel charmante vent.” Maar Adizes wimpelt het grapje weg. “Elke relatie heeft een verhaal, of dat nou een verliefdheid is, een vriendschap, of de relatie tussen ouder en kind. Het gaat erom de juiste vragen te stellen om het gesprek op gang te krijgen. Daarom schoten we het ook als drieluik: ook als mensen niet aan het praten zijn, gebeurt er ontzettend veel, gewoon al in hoe ze elkaar aankijken. Dat wilden we allemaal tegelijk in beeld houden.”

Die verzameling aan mensen, zo verschillend en toch ook zo hetzelfde, zet je vanzelf aan het denken over je eigen relaties. Dat geldt des te sterker voor de makers. Adizes: “Ik ben de helft van elke relatie die ik heb, maar door The {} And zag ik compleet andere manieren om samen te zijn – hoe anders mensen met jaloezie en vreemdgaan omgaan, bijvoorbeeld. Het maakte me duidelijk hoeveel verschillende manieren er zijn om ergens op te reageren, en stelde daarmee automatische mijn eigen reacties ter discussie.”

Philips valt hem bij: “Ik ben er een stuk minder oordelend van geworden naar andere mensen. Mensen van wie je het nooit zou verwachten kunnen de mooiste inzichten hebben in hoe zij in de wereld staan. En doordat we het materiaal groeperen op het onderwerp van gesprek, zie je hoe we allemaal verbonden zijn, hoe verschillend wij en onze relaties ook zijn in dingen als seksuele voorkeur, ras, economische status en geschiedenis.”

Hebben de twee hun vragen eigenlijk al eens op elkaar afgevuurd, vraag ik me af. Er valt een korte stilte en de twee lachen wat, voordat Adizes de angel er weer uit trekt met een grap: “Ik heb rood ondergoed aan, Nathan.” Philips haakt in: “Ja, maar de interessantere vraag is natuurlijk: waarom heb je rood ondergoed aan? Haha. Het maken van The {} And heeft een nog intiemere relatie tot stand gebracht dan het meedoen eraan. Ik heb het spel ook nooit met mijn vrouw gespeeld, maar wat het maken me wel heeft opgeleverd, is een groter begrip van hoe ik zelf met mensen communiceer.”

Adizes speelde het spel wel al zelf, met zijn vader. “Je denkt misschien dat je al die gesprekken al hebt gevoerd met je dierbaren. Maar als je die vragen puur willekeurig krijgt voorgeschoteld, krijgt het iets verhevens. En als je dat vervolgens doet met een publiek erbij, zoals vanavond, kun je hopelijk een punt bereiken waar je met zijn allen één enorm intiem gesprek hebt. Die ervaring ben ik nog nergens anders tegengekomen.”

Ah kijk, dan kunnen we het dus tóch even over de live versie hebben. Hoe gaan ze de specificiteit van de online versie benaderen met een voor hen vreemd publiek? Philips: “De vragen die we gebruiken zijn net anders”, legt Philips uit. “We hebben de ervaring toegespitst op Pluk de Nacht, want elke live versie is verschillend, net zoals elk koppel verschillend is.” Adizes vult aan: “Er zijn geen vooraf geselecteerde deelnemers, het moet echt een live gesprek worden met iedereen die er is. Dus waar het uiteindelijk over gaat, is compleet afhankelijk van wie er in het publiek zitten: de deelnemers maken de keuzes. Dat wordt hoe dan ook spannend.”

Zelf meedoen? Adizes en Philips draaien dit weekend in Amsterdam nieuw materiaal voor The {} And. Kijk hier voor meer informatie.